Deze woorden liet ik me onlangs bij een vriend ontvallen en hij reageerde daarop schaterlachend om dit nu juist van mij te moeten vernemen. Ik begreep zijn reactie en lachte hard mee. Je doet het met zoveel gemak en zo vaak dat je meestal niet eens bewust bent. Ik probeer mezelf er bewust van te zijn (over nadenken, lezen, schrijven en coachen). Zo’n zin uit mijn mond is tegenstrijdig en daarom hilarisch. Een oordeel zegt minstens zoveel over degene die het geeft, als over degene waar het over gaat. Oordelen is niets meer en niets minder dan een mening geven over iets wat je raakt en wat je vertaald vanuit je eigen referentiekader. Een oordeel hebben over iets kan te maken hebben met oude normen en waarden die nog niet vervaagd zijn. Hoe meer verwachtingen we van anderen hebben, des te meer zullen we juist hun gebreken en beperkingen zien. Waarom ervaren we iemand als “sloom”? Omdat we blijkbaar van mening zijn dat mensen snel moeten zijn. Dat is oordelen volgens jouw meetlat, het is pas goed als het volgens jouw standaarden gaat.
Niet oordelen, hoe fijn zou dat zijn, ruimte in je hoofd voor andere dingen. Ben jij je bewust van jouw gedachtestroom? In gesprekken hoor ik regelmatig oordelen, over anderen en ook over zichzelf. Soms oordelen we over anderen om ons zelf beter te voelen. “Hij doet iets fout, dan doe ik het dus goed. Als hij knap is, ben ik dus lelijk.” Vergelijkingen maken doen we ook onbewust de hele dag. Elke vergelijking is een oordeel. En maken die vergelijkingen je gelukkig of ongelukkig? Heb je de neiging jezelf te vergelijken met iemand die “beter” is dan jijzelf, heb je weer mooi een oordeel over jezelf. Of nog een ander mechanisme hierin: zolang je over andere kan oordelen hoef je niet stil te staan bij je eigen gebreken.
Niets menselijks is ons vreemd. We oordelen onder andere omdat we vinden dat iets hoort, of juist niet. Cadeautjes vanuit onze opvoeding, omgeving waar we opgegroeid zijn, onderwijs, vrienden, religie en noem maar op. Soms zo ingeprent dat het standaard lijkt. Leuk is om eens naar kleine kinderen te luisteren. Ze vragen zo mooi: “Waarom dit, waarom dat?” Nou ik kan je verklappen, als je die waarom nou eens wat vaker stelt aan jezelf (als je weer iets vindt), zal je tot de conclusie komen dat je zelf ook de antwoorden niet altijd helder hebt, dan wel dat het gedachtegoed wat er achter ligt, niet van jezelf is. Als jij je prettig voelt bij je oude vastomlijnde patronen, moet je het vooral zo houden en zul je alles wat nieuw is niet snel accepteren. Immers, hiervoor zul je grenzen moeten gaan verleggen en dit is voor sommige mensen niet eenvoudig. Onbekend maakt immers onbemind.
Wil je er vanaf? Hoe zou het zijn als je je niet meer druk hoeft te maken om wat anderen en of jijzelf fout of goed doen. Überhaupt de “fout en goed” constructie loslaten, zou het opluchten? Zou het helpen als je aandacht in positieve zin op jezelf en de ander richt. Lijken we niet allemaal op elkaar, heeft niet iedereen liefde en aandacht nodig? Ik denk het wel en uiteindelijk heeft elk mens positieve intenties. Gedrag is niet wat iemand is, dat geldt ook voor jou en vergeet vooral niet om ook om jezelf te lachen….
Walk a mile in my shoes,
See what I see,
Hear what I hear,
Feel what I feel, THEN
Maybe you’ll understand
Why I do what I do,
Till then don’t Judge me